İPEKYOLU ÜNİVERSİTESİ MASTER PLANI FİKİR ÇALISMASI 2007
Üniversite yerleşkeleri tipik özelliklere sahiptir:
Sürekli büyüme eğilimi gösterirler;
Kentsel yaşantının tüm mekanlarına gereksinim duyarlar.
İpekyol Üniversitesi, iki ayrı alan üzerinde gelişecek olması (Akyazı ve
Gürbulak); dik topografyası ve kentten kopukluğu nedenleriyle sorunlar
barındırmaktadır. Bu farklılığın yarattığı sorunlara çözüm aranması
tasarımımızın ana ekseni oldu.
Üniversitenin odağını ve ana hayatını Akyazı yerleşkesi oluşturdu. Mevcut yol
ile ikiye bölünen alanın güneyindeki sırtlar, eğimin homojen ve yapılaşmaya
elverişli olması nedeniyle, eğitim amaçlı kullanıldı. Yolun kuzeyindeki alan
ise, eğimin fazla olması ve yüklü programlı yapılar için elverişsiz olması
nedenleriyle, yurtların yerleşimi için kullanıldı. Bu iki bölge bir
köprü/omurga ile bağlandı. Omurga iki bölgeyi birleştiren/bütünleştiren bir
mimari eleman olmanın ötesinde, ortak yaşantının programlarını içeren merkez
işlevini de yüklendi.
(Şekil 1)

Topografyanın dik olması yerleşimde arazi konturlarına azami uymayı gerektirdi.
Bu nedenle eğime paralel yerleşmeye özen gösterildi. Özellikle eğitim bölgesinde
bu yaklaşım tasarımın mekansal karakterini de oluşturdu: Eğime paralel iç
sokaklar etrafında gelişen, çizgisel bloklar ve blokların kompozisyonuyla
oluşan doku. Bu düzende bloklar zemine en az müdahale ile oturmaktadırlar. İç
Sokak tüm yapıları strüktüre eder. Bloklar bir tür konteyner olarak
biçimlendirilmişlerdir. Böylece derslik, laboratuar, atölye, yönetim büroları,
akademisyen odaları vb. kullanımlar tek bir strüktür içinde yer alırlar.
Strüktür basit bir yapıdadır, ve bu basitliği sayesinde esnektir. Zaman içinde
olabilecek değişikliklere açıktır. Bloklar en fazla dört katlıdır. Bazı bloklar
ise daha az katlıdır. Bu farklılıklar, dokuya zenginlik katar ve bütünün, tipin
tekrarıyla, zenginleşmesine olanak verir.
İç sokak etrafında gelişen fakülteler, lineer gelişim potansiyeline sahiptir.
İkinci ve üçüncü etaplar sokak etrafında gelişecek ve yerleşke büyüyecektir.
İkinci ve üçüncü etapların gelişimi tasarımımızda sembolik olarak
tasarlanmıştır. Gelişmenin olası seçeneklerini/potansiyellerini göstermektedir.
Gelişme daha başka bir programa göre, daha farklı da olabilir. (Şekil 3)

Yerleşke içi dolaşım yaya ağırlıklıdır. Kurgunun ana omurgası kuzey-güney aksı
üzerinde gelişmekte ve iki bölgeyi birleştirmektedir. Ancak eğim nedeniyle bu
omurga merdivenlerle biçimlenmektedir. Araç ulaşımı merdivenlerin sorunlarını
giderecek bir yapıdadır. Özellikle yurtlar bölgesinde, bazı yollar, gereğinde
servis amaçlı araç girebilecek standartta tasarlanmıştır.(Şekil 4)
STRÜKTÜR
Yapılar genelde betonarme karkas olarak tasarlandı. Programın en önemli bölümünü
oluşturan eğitim birimlerinde, 6x8m (bürolar, akademisyen odaları), 6x10m
(derslikler, laboratuarlar) ve 6x12m (atölye ve özel laboratuarlar) taşıyıcı
düzeni kullanıldı. Esnek bir taşıyıcı sistem hedeflenerek, konteyner gibi ele
alınan bu bloklarda taşıyıcı azaltılmaya çalışıldı. Sistem prefabrikasyona da
uygun ele alındı. Ancak bu konuda detaylı maliyet analizi yapılmadığı için kesin
bir düşünce oluşturulmadı. İç sokak üzerinde ise hafif, çelik bir örtü önerildi.
Diğer yapılarda da benzer taşıyıcı sistem düşünüldü. 6x6m, 6x7.5m gibi taşıyıcı
düzenleri seçildi. Yapılarda deprem kurallarına uygun, ekonomik sistemler tercih
edildi. (Sekil5)

Tepe üzerinde yer alan yapılar güçlü kentsel imgelere sahiptir. Eğimin yaratığı
gerilim mekana dinamizm katmaktadır. Bu konumlanma, doğal olarak bir tehlikeyi
de beraberinde getirmektedir. O da yapıların yığılma etkisi yaratmasıdır. Bu
sorun, az katlı, çizgisel kütlelerin, dinamik kompozisyonu ile aşılmaya
çalışıldı.Topografyanın doğal hatlarını izleyen yapıların ağaç dokusu ile
tamamlanması yerleşimin karakterini oluşturdu. Mimari karakter olarak öykünmeye
yaslı mimari oyunlardan özenle kaçıldı. İşlevin temsil edildiği, rasyonel, yalın
bir dil tasarımın ifadesi oldu.
İPEKYOLU ÜNİVERSİTESİ AKYAZI YERLEŞKESİ